Somatic Experiencing® to nowy paradygmat w terapii traumy.
Somatic Experiencing® (SE) obejmuje pracę z ciałem (świadomość sensoryczna) i umysłem w leczeniu traumy, uwalnianiu skumulowanego stresu i podnoszeniu rezyliencji.
Dr Bessel van der Kolk (psychiatra, autor, badacz i nauczyciel) zaobserwował, że sama terapia werbalna w przypadku pracy z traumą i zakumulowanym stresem nie jest wystraczająca.
Uwzględnianie ciała i układu nerwowego to nowy skuteczny sposób w pracy z traumą.
Dr Peter Levin, twórca SE zauważył, że trauma leży w układzie nerwowym a nie w zdarzeniu stąd też w SE pracuje się głównie z objawami rozregulowanego układu nerwowego np.: napięcie mięśniowe, niski poziom energii, poczucie utknięcia, brak kontaktu z ciałem czy emocjami, odrętwienie, zaburzenia zachowania, niestabilność emocjonalna, odczucie niepokoju, lęku, brak radości i sensu, nadpobudliwość, obniżona odporność czy różne objawy psychosomatyczne.
Praca skupia się wokół podejścia „dół-góra” czyli na tym jak ciało wpływa na myśli, emocje i zachowania. Podczas gdy inne terapie kognitywne skupiają się głównie na podejściu „góra-dół” czyli jak myśli wpływają na ciało, emocje i zachowania oraz zmniejszaniu objawów.
Oznacza to, że podczas terapii budowana jest świadomość odczuć z ciała (felt sense) i pamięci ciała. Mniejszą uwagę przywiązuje się do procesów emocjonalnych i poznawczych.
Budowanie zasobów (wewnętrznych, zewnętrzny i brakujących), zwiększanie zdolności do pomieszczenia odczuć o różnej intensywności powoduje, że traumatyczne zdarzenie czy objaw stają się łatwiejsze do zniesienia i zaczyna się nad nimi panować.
Podejście somatyczne
- Opierają się na pracy ze świadomością ciała i regulacją fizjologiczną.
- Skupiają się na wpływie ciała na myśli, emocje i zachowania („dół-góra”).
- Pomagają rozwijać świadomość odczuć z ciała i wspomnień proceduralnych.
- Mają na celu pracę z wywołującą objawy dysregulacją układu nerwowego.
- Pozwalają osiągać lepszą kontrolę nad utrudniającymi życie objawami oraz nieświadomą dynamiką.
Podejście kognitywne
- Opierają się na wglądzie i zmianie zachowań.
- Koncentrują się na wpływie myśli na emocje i zachowania („góra-dół”).
- Pomagają zidentyfikować zaburzone przekonania poznawcze oraz zachowania świadczące o nieprzystosowaniu.
- Ich celem jest redukcja objawów.
- Pomagają sformułować lepsze zachowania oraz przekonania o sobie.
Efekty traumy nie muszą być trwałe.
Człowiek został obdarowany przez naturę zdolnością do przywracania równowagi i powrotu do zdrowia z każdej nawet najtrudniejszej sytuacji.
Trauma to odpowiedź organizmu na zablokowane zdolności regulacji układu nerwowego oraz nadmierne pobudzenie, które utknęło w ciele. Przywrócenie procesów samoregulacji, rozładowanie napięcia i dokończenie reakcji obronnych uwalnia traumę, przywraca harmonię oraz podnosi rezyliencję – naszą zdolność do radzenie sobie w życiu.
Istotne jest również przywracanie zdolności do orientacji, ugruntowanie w tu i teraz, budowanie poczucia bezpieczeństwa oraz współregulacja. O tym będę pisać w kolejnych postach.
Podsumowując Somatic Experiencing® bazuje się na pracy ze świadomością ciała i regulacją fizjologiczną.
____________
Źródła: notatki własne, materiały ze szkolenia SE, prezentacja Somatic Experiencing Trauma Instytut.
